Những nguyên tắc dịch thuật bạn cần chú ý

Cũng như nhiều ngành khoa học khác, dịch thuật có khái niệm và những quy tắc riêng. Bạn cần chú ý và tuân thủ những nguyên tắc dịch thuật để tạo ra một sản phẩm dịch thuật hoàn hảo của một nhà dịch thuật chuyên nghiệp.

Dịch thuật không phải là việc dễ làm, do đó khi dịch tài liệu các bạn cần phải tuân thủ đúng những nguyên tắc dịch thuật. Dịch thuật cũng là một ngành khoa học, khái niệm dịch thuật được nhiều nhà khoa học nghiên cứu. Dịch thuật cũng giống như các ngành khoa học khác là đòi hỏi bản dịch có sự chính xác cao, gần như là phải tuyệt đối cả về nội dung và phong cách của văn bản nguồn.
Với các bạn sinh viên mới ra trường, ít có kinh nghiệm nên dễ mắc phải những lỗi dịch thuật cơ bản. Một sai lầm, lỗi nhỏ sai xót trong dịch thuật có thể gây nên những thiệt hại không thể lường trước được. Dịch thuật trong thực tế đòi hỏi người dịch phải có khả năng sử dụng từ ngữ linh hoạt, sự sáng tạo đồng thời sự tinh tế và tỉ mỉ trong cách chuyển ngữ.

Thứ nhất: Tìm hiểu kỹ về lĩnh vực và các thuật ngữ ngành trước khi dịch

Trước khi dịch cho một lĩnh vực nào đó, bạn nên tìm hiểu kỹ về linh vực đó và các thuật ngữ chuyên ngành của lĩnh vực là nguyên tắc dịch thuật đầu tiên mà bạn cần lưu ý. Cho dù bạn đã có chứng chỉ dịch thuật một chuyên ngành nào đó nhưng chưa chắc bạn đã có thể dịch đúng và làm hài lòng khách hàng. Nếu thực sự bạn muốn dịch một lĩnh vực mới thì cũng khó để thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, bởi vì dịch thuật chuyên ngành nó cần bạn phải am hiểu sâu về chuyên ngành đó, nắm được kiến thức rõ ràng, hiểu đúng ý đồ và sử dụng đúng từ trong từng ngữ cảnh. Bạn nên tìm hiểu và dịch thử một vài trang cho khách hàng xem trước, trước khi dịch cả một tài liệu khó.

Đối với những dịch thuật viên mới vào nghề, có rất nhiều nơi có thể giúp bạn tiếp cận khách hàng phù hợp với lĩnh vực chuyên môn và năng lực của bạn. Bạn không nên nhận những dự án mà bạn không chuyên hoặc ngoài khả năng của bạn, đây là điều quan trọng mà bạn nên nhớ. Nếu bạn thành thật với khách hàng và từ chối những dự án nằm ngoài khả năng này thì không có nghĩa là họ sẽ đánh giá thấp bạn và bạn thấp kém. Điều quan trọng là bạn biết năng lực của mình ở đâu và nỗ lực tiến bộ sau này.
Bạn cũng có thể hợp tác với các chuyên gia dịch thuật hoặc có thể liên hệ với các thầy cô giáo về những lĩnh vực mà bạn không chuyên để học hỏi thêm các kỹ năng chuyên môn khác. Và cũng đừng quên rằng học thấy không tày học bạn, những người đi trước có thể là những người thầy tuyệt vời cho bạn, họ sẽ giúp bạn tránh những sai lầm mà họ đã mắc phải. Hãy sử dụng những giúp đỡ của họ để đạt được thành công trong công việc của bạn.

Thứ hai: Bạn phải chắc chắn rằng mình có đặt được câu hỏi với khách hàng hay không?

Bạn cần nắm rõ nội dung và tính chất công việc mà bạn sẽ làm. Chỉ có đặt câu hỏi thì bạn mới có thể có cái nhìn toàn diện. Để có được một bản dịch thuật tốt thì bạn phải tìm hiểu rõ yêu cầu của khách hàng chứ không phải đoán mò khách hàng muốn gì, cần gì. Nếu chỉ đoán mò yêu cầu của khách hàng, bạn sẽ không thể tạo ra một bản dịch thích hợp với khách hàng, chúng có vẻ là hợp với bạn hơn.

Thứ ba: Phải đảm bảo hoàn toàn tuân theo phong cách bản gốc mà khách hàng yêu cầu.

Điều quan trọng của dịch thuật là phải dịch được ý nghĩa của từ ngữ chứ không phải đơn thuần chỉ dịch nghĩa của từ. Vì vậy, dù chỉ là một sự hài hước, một câu nói cửa miệng hay là ngôn ngữ khoa học…bạn nên nhờ người bản địa hay các chuyên gia dịch thuật chỉnh sửa lại nội dung trước khi giao tài liệu cho khách hàng.
Dịch thuật khôn phải là công việc dễ dàng, đó không hoàn toàn là tác phẩm nghệ thuật để bạn có thể “phiêu” cùng ngôn từ. Đó là một văn bản khoa học. Và để cho ra lò một văn bản dịch thuật hoàn hảo, bạn nên tuân thủ vài nguyên tắc dịch thuật được chia sẻ  ở trên.